Ανάγνωση σε 4′
Είτε έγινε πριν από 10 ημέρες είτε πριν από 10 χρόνια, τα συναισθήματα και οι σκέψεις μπορεί να φαίνονται συντριπτικές μετά από μια σεξουαλική επίθεση. Μαθαίνοντας τα δεδομένα σχετικά με τον βιασμό και για το πώς μπορούν να λάβουν βοήθεια, οι γυναίκες θα ανακαλύψουν ότι τα συμπτώματα που βιώνουν, ενώ μπορεί να τις μπερδεύουν, είναι αναμενόμενα δεδομένου του τραύματος μιας τέτοιας επίθεσης.
Σε μία σεξουαλική επίθεση δεν φταίει ποτέ το θύμα – ποτέ. Δεν έχει σημασία τι ειπώθηκε ή τι ρούχα φορούσε η γυναίκα, αν υπήρχε αλκοόλ ή αν ο δράστης δεν ήταν ξένος. Το σώμα μιας γυναίκας είναι δικό της και κανείς δεν έχει άδεια να κάνει τίποτα ενάντια στις επιθυμίες της.
Συχνά σκεφτόμαστε έναν δράστη βιασμού ως ένα απρόσωπο τέρας, αλλά αυτό δεν ισχύει. Ενώ ο βιασμός από έναν ξένο είναι αυτό που φοβούνται οι περισσότερες γυναίκες, δεν είναι ο πιο διαδεδομένος τύπος σεξουαλικής επίθεσης. Μελέτες δείχνουν ότι το 76% των σεξουαλικών επιθέσεων που διαπράττονται εναντίον γυναικών είναι από έναν τρέχοντα ή πρώην σύζυγο, εραστή, φίλο ή νέο γνωστό.
Υπάρχουν ορισμένες περιπτώσεις στις οποίες μια γυναίκα δεν είναι σε θέση να δώσει τη συγκατάθεσή της: όταν αναγκάζεται να συμμετάσχει στη δραστηριότητα, όταν απειλείται με φυσική βία (είτε προς την ίδια είτε προς κάποιον άλλον), εάν βρίσκεται υπό την επίρρεια ουσιών ή αλκοόλ ή είναι αναίσθητη, αν είναι ανήλικη, εάν είναι αναπτυξιακά ανάπηρη, ή αν υποβάλλεται σε κάποια ιατρική διαδικασία.
Η σεξουαλική επίθεση ορίζεται ως κάθε είδος σεξουαλικής δραστηριότητας στην οποία ένα άτομο εμπλέκεται παρά τη θέλησή του. Αυτό θεωρείται ένα φρικτό έγκλημα από την πλειοψηφία των ανδρών. Ενώ ο καθένας έχει τη δυνατότητα να διαπράξει μία σεξουαλική επίθεση, ένας πολύ μικρός αριθμός ατόμων έχει την αποτρόπαια πρόθεση. Γνωρίζουμε ότι μια σεξουαλική επίθεση λαμβάνει χώρα περίπου κάθε δύο λεπτά. Ωστόσο, αυτοί οι αριθμοί μπορεί να είναι χαμηλοί επειδή αυτά τα αδικήματα σπάνια αναφέρονται.
Οι φάσεις της ανάκαμψης από το τραύμα ενός βιασμού
Ένας από τους μύθους γύρω από τον βιασμό είναι ότι μετά από ένα ορισμένο χρονικό διάστημα, το θύμα πρέπει να είναι «υπεράνω» αυτής της εμπειρίας. Αυτό συμβαίνει σπάνια, αλλά αν έχει περάσει πολύς καιρός από την επίθεση, μπορεί μία γυναίκα να μην είναι σε θέση να συνδέσει τα τρέχοντα ζητήματα στη ζωή της με το τραύμα του παρελθόντος. Υπάρχουν πολλές φάσεις τραύματος με βάση το χρονικό πλαίσιο από την επίθεση:
1.Η οξεία φάση.
Η οξεία φάση ξεκινά κατά τη διάρκεια της επίθεσης και διαρκεί αρκετές ημέρες έως αρκετές εβδομάδες μετά και ενώ τα συμπτώματα που παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης είναι αναμενόμενα, δεν τα καθιστά λιγότερο τρομακτικά και δύσκολα. Το θύμα μπορεί να αισθάνεται σαν να μην μπορεί να σβήσει τη μνήμη της επίθεσης, να έχει εφιάλτες ή να νιώθει νευρικότητα όλη την ώρα.
Μπορεί να νιώσει σοκ, σύγχυση και άρνηση, στην οποία δεν αναγνωρίζει πλήρως τι συνέβη ή υποβαθμίζει την εμπειρία. Τα σωματικά συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν διαταραχές στο φαγητό και στον ύπνο, λοιμώξεις, στομαχόπονο, πονοκεφάλους, κόπωση και αϋπνία ή πόνο και μώλωπες μετά την επίθεση.
2.Η φάση αναδιοργάνωσης.
Η φάση αναδιοργάνωσης έρχεται στη συνέχεια καθώς μία γυναίκα αρχίζει να επιλύει και να ενσωματώνει τη σεξουαλική επίθεση στη ζωή της. Είναι σημαντικό για αυτήν να ζητήσει βοήθεια, ώστε να μπορεί να επιλύσει ζητήματα, όπως αλλαγές στον τρόπο ζωής που μπορεί να μην είναι προς το συμφέρον της, εφιάλτες, φοβίες, φόβους και παρατεταμένα σωματικά ζητήματα. Επιπλέον, μπορεί να αναπτύξει κάτι γνωστό ως συλλογισμός “όλα ή τίποτα”, όπως το να πιστεύει ότι όλοι οι άνδρες είναι κακοί ή ότι έχει υποστεί ανεπανόρθωτη ζημιά.
Οι πιο μακροχρόνιες αντιδράσεις μετά από σεξουαλική επίθεση μπορεί να περιλαμβάνουν κατάθλιψη, θυμό, ντροπή και ενοχή, κοινωνικά και σεξουαλικά προβλήματα. Τα σοβαρά συμπτώματα μπορεί να σηματοδοτούν διαταραχή μετατραυματικού στρες που σχετίζεται με τον βιασμό.
Ο στόχος σε αυτό το στάδιο είναι να μετατραπεί από θύμα σε επιζών, σε μια προσπάθεια να ανακτήσει τον έλεγχο στη ζωή της. Είναι συνήθως σε αυτό το στάδιο που η γυναίκα μπορεί να εξετάσει το ενδεχόμενο να επιστρέψει στη δουλειά ή να αλλάξει καριέρα, λαμβάνοντας υπόψη τη μακροχρόνια θεραπεία, τα μαθήματα αυτοάμυνας και την επιδίωξη να έχει περισσότερη επαφή με την οικογένεια.
Η αναζήτηση βοήθειας, ιδίως για ένα έγκλημα τόσο οικείο και ενοχλητικό όσο ο βιασμός, μπορεί να φαίνεται συντριπτική. Ωστόσο, υπάρχουν πολλοί συμπονετικοί και εξειδικευμένοι θεραπευτές που είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν τις γυναίκες σε ανάρρωση. Επιπλέον, ομάδες υποστήριξης για επιζώντες και τους συντρόφους τους μπορούν να αποδειχθούν πολύτιμες κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης. Το να είναι μια γυναίκα σε θέση να αναγνωρίσει τις ανάγκες της όσον αφορά στην ανάρρωσή της, μπορεί να είναι χρήσιμο για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης.
3.Ο συναισθηματικός αντίκτυπος
Ενώ η απουσία σωματικών τραυματισμών είναι προφανώς προτιμότερη, το γεγονός παραμένει ότι υπάρχουν συναισθηματικοί τραυματισμοί που άλλοι δεν μπορούν να τους δουν. Υπάρχουν εκείνοι που πιστεύουν ότι η έλλειψη σωματικών τραυματισμών μετά από βιασμό σημαίνει ότι το θύμα ήταν πρόθυμο. Αυτός είναι ένας άλλος μύθος. Κάθε θύμα κάνει ό, τι μπορεί εκείνη τη στιγμή, και αυτές οι ενέργειες δεν πρέπει να αμφισβητούνται μετά το γεγονός. Οι πεποιθήσεις των άλλων δεν πρέπει να αποτελούν εμπόδιο στην ανάκαμψη. Είναι καλύτερο για το θύμα να περιβάλλεται από εκείνους που θα την πιστέψουν και θα προσφέρουν τη συμπόνια και την ενσυναίσθηση που χρειάζεται σε αυτήν την τραυματική στιγμή.
Οι θύτες βιασμού αφήνουν συχνά τα θύματά τους με πολύ χειρότερες συναισθηματικές ουλές από τη σωματική και η θλίψη που προκαλεί ο δράστης στο γάμο και την οικογένεια μπορεί να φτάσει σε αναλογίες που μπορεί να φαίνονται αδιανόητες. Η οικειότητα που κάποτε ήταν τόσο παρηγορητική και ιδιαίτερη μεταξύ μιας γυναίκας και του συντρόφου της μπορεί να αλλάξει. Η απόσταση και η αίσθηση της απομόνωσης, σαν και οι δύο σύντροφοι να υποφέρουν ξεχωριστά, δεν είναι ασυνήθιστες.
Ο σύντροφος της γυναίκας βιώνει και ο ίδιος το τραύμα. Φυσικά, το κύριο μέλημα είναι το θύμα της σεξουαλικής επίθεσης. Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναγνωρίσετε ότι ο σύζυγος ή σύντροφος μπορεί να κατακλύζεται και εκείνος από αυτό που έχει συμβεί και να έχει μπερδεμένα συναισθήματα όπως ενοχή, οργή και αδυναμία.
Πολλοί σύντροφοι αισθάνονται την ανάγκη να κάνουν κάτι και να αναλάβουν δράση, και αυτή είναι η στιγμή που το θύμα ενός τραυματικού εγκλήματος μπορεί να περιμένει να παρηγορηθεί με άνευ όρων αγάπη και υποστήριξη.
4.Η φυσική επίπτωση
Ο φόβος να αγγίξετε και να σάς αγγίξουν μετά από σεξουαλική επίθεση είναι μια τραγική συνέπεια και μπορεί να συζητηθεί με έναν θεραπευτή. Αν και μπορεί να χρειαστεί λίγος χρόνος για να αναπτυχθεί η άνεση στη συζήτηση αυτών των θεμάτων, είναι μια σημαντική επένδυση στη θεραπεία.
Ορισμένες γυναίκες μπορεί επίσης να υποφέρουν από κάποια μακροχρόνια σωματικά συμπτώματα, όπως χρόνιο πυελικό πόνο, γαστρεντερικές διαταραχές και προεμμηνορροϊκό σύνδρομο που καθιστούν δύσκολη τη σεξουαλική σχέση. Χρόνιες διαταραχές μπορεί επίσης να υπάρχουν, όπως πονοκέφαλοι, πόνοι στην πλάτη και πόνος στο πρόσωπο.
Ο σύντροφος ενός θύματος μπορεί να συμβάλει στην ανάκαμψη από μία σεξουαλική επίθεση. Η υπομονή και η καθοδήγηση από ειδικούς μπορούν να βοηθήσουν ένα θύμα βιασμού να γνωστοποιήσει καλύτερα τις ανάγκες της στον σύντροφό της και να οικοδομήσει μια οικεία σχέση μέσω της ανταλλαγής αυτής της εμπειρίας. Ο δεσμός που δημιουργείται από τους συντρόφους που αντιμετωπίζουν την ανάκαμψη από ένα σεξουαλικό τραύμα μαζί, ενισχύει συχνά μια σχέση πέρα από αυτό που μπορεί να ήταν ποτέ πιθανό.
Πηγή: American Association for Marriage and Family Therapy ‘Rape Trauma’ – Web.