Ανάγνωση σε 3′
Γιατί διώχνουμε τους ανθρώπους από δίπλα μας όταν νιώθουμε μοναξιά.. και άλλες 4 κοινές συνήθειες που καταστρέφουν την ψυχολογία μας
Όταν σκεφτόμαστε ανθυγιεινές συνήθειες, τα πρώτα πράγματα που μας έρχονται στο μυαλό είναι το κάπνισμα, τα βραδυνά σνακς και ο καθιστικός τρόπος ζωής.
Παρόλα αυτά, οι πιο κακές συνήθειες, έχουν ψυχολογικό και πνευματικό χαρακτήρα. Κάποιες ανθυγιεινές ψυχολογικές συνήθειες υποβόσκουν και δεν τις ξεχωρίζουμε εύκολα, ενώ άλλες τις κάνουμε επειδή θεωρούμε ότι εξυπηρετούν κάποιο σκοπό. Προκειμένου να αλλάξουμε αυτές τις συνήθειες, πρέπει να γνωρίζουμε αρχικά ότι μάς βλάπτουν, και να κατανοήσουμε ότι ανεξάρτητα από αυτά που θεωρούσαμε πριν, αυτές οι συνήθειες δεν μας βοηθάνε με κανένα τρόπο.
1. Διώχνουμε ανθρώπους από δίπλα μας, όταν νιώθουμε μοναξιά:
Η μοναξιά μπορεί να προκαλέσει μεγάλο κακό στην ψυχολογία μας, και πρέπει να προσπαθήσουμε να αποδεσμευτούμε από τα δεσμά της όσο πιο γρήγορα γίνεται.
Η μοναξιά, όμως, μάς κάνει να νιώθουμε ευάλωτοι και γεμάτοι φόβο ότι οι άλλοι θα μας πληγώσουν και θα μας απογοητεύσουν, και έτσι πλησιάζουμε τους άλλους με τρόμο και με δυσπιστία, προκειμένου να προφυλαχθούμε ή να αποφύγουμε κοινωνικές εκδηλώσεις. Λέμε στον εαυτό μας ότι λειτουργούμε σοφά, με το να μην επιτρέπουμε να μας πλησιάσει κανείς ώστε να μας πληγώσει, αλλά στην πραγματικότητα αυτή η αμυντική στάση, διώχνει τους ανθρώπους από κοντά μας, και μηδενίζει τις πιθανότητές μας για νέες γνωριμίες ή για εκβάνθυση των ήδη υπάρχοντων.
2. Αποθαρρύνουμε τους εαυτούς μας αφού αποτύχουμε:
Η αποτυχία μπορεί να γίνει πολύ διδακτική, αφού μας επιτρέπει να εκμαιεύσουμε ζωτικά μαθήματα από τις εμπειρίες που ζούμε. Αυτό αυξάνει τις πιθανότητές μας για επιτυχία στο μέλλον. Δυστυχώς, η αυτόματη αντίδρασή μας στην αποτυχία είναι το να πείθουμε τους εαυτούς μας ότι οι στόχοι που έχουμε βάλει είναι πολύ δύσκολοι, και δεν έχουμε τις ικανότητες για να τους φτάσουμε, ακόμα και αν όλοι μας οι σχεδιασμοί στοχεύουν σε αυτούς.
Λέμε στους εαυτούς μας ότι είμαστε ρεαλιστές, αλλά το να αποθαρρύνουμε τους εαυτούς μας, και με το να μην έχουμε απαιτήσεις, δεν είναι ούτε ρεαλιστικό ούτε χρήσιμο. Η παθητικότητα, η απαισιοδοξία και η πίστη ότι δεν έχουμε καμία ελπίδα, το μόνο που καταφέρνουν είναι να μας αποτρέπουν από το να μάθουμε από τα λάθη μας. Τα λάθη μας, μπορούν να μάς βοηθήσουν να αλλάξουμε κάποιες μεταβλητές στη ζωή μας, που είναι υπό τον έλεγχό μας, όπως η οργάνωση της ζωής μας, η προετοιμασία που κάνουμε και η προσπάθεια.
3. Αυτοτιμωρούμαστε μετά από μια αποτυχία:
Η υψηλή αυτοεκτίμηση, μάς κάνει πιο δυνατούς απέναντι σε διάφορα πράγματα που μπορούν να προκαλέσουν ψυχολογική ρήξη, όπως η αποτυχία και η απόρριψη. Και όμως, πολλές φορές, ανταποκρινόμαστε στα χτυπήματα που δέχεται η αυτοεκτίμησή μας, με το να είμαστε αυτοκριτικοί και πληγώνουμε την εκτίμηση προς τον εαυτό μας, ακόμα περισσότερο.
Κάνουμε λίστα με τα λάθη μας, παραπονιόμαστε για τα ελαττώματά μας, και αναπτύσσουμε έναν εσωτερικό διάλογο που είναι σκληρός, τιμωρητικός και μερικές φορές εκβιαστικός. Εκλογικεύουμε αυτή την διαδικασία, επειδή πιστεύουμε πως αυτό αξίζουμε, και θεωρούμε πως με το να μην έχουμε πολλές απαιτήσεις από τον εαυτό μας, ελαχιστοποιούμε τις πιθανότητες να είμαστε ευάλωτοι στο μέλλον. Παρόλα αυτά, με το να ποδοπατάμε την αυτοεκτίμησή μας, και να καταστρέφουμε την αυτοπεποίθησή μας, αλλά και να εμποδίζουμε την συναισθηματική μας ευαισθησία, δεν αφήνουμε τις ικανότητές μας – όπως η ευφυία μας, η δημιουργικότητά μας, η αποφασιστικότητά μας κ.ά. – να μας πάνε μπροστά.
4. Απομακρύνουμε τους εαυτούς μας όταν νιώθουμε ενοχές, αντί να “επισκευάσουμε” την σχέση:
Η ενοχή είναι ένα χρήσιμο συναίσθημα όταν έρχεται σε μικρές δόσεις, και μας προειδοποιεί όταν οι πράξεις και τα λόγια μας μπορεί να πληγώσουν κάποιον άλλο. Με το θα απολογηθούμε για αυτό που κάναμε, η σχέση αποκαθιστάται, και οι ενοχές φεύγουν.
Αν όμως η απολογία μας είναι ανεπαρκής και αναποτελεσματική, οι εντάσεις μένουν και το άλλο άτομο δεν μας συγχωρεί ποτέ πραγματικά. Μόνο στην περίπτωση που η συγγνώμη μας γίνει με απόλυτη συναίσθηση, που σημαίνει ότι έχουμε καταλάβει γιατί το άλλο άτομο πληγώθηκε από εμάς, και είδαμε τα πράγματα από την δική του οπτική, τότε μόνο θα επιτύχουμε να μας συγχωρέσει αληθινά. Αντί, όμως, να δρομολογήσουμε μια καλύτερη και πιο αποτελεσματική απολογία, πείθουμε τον εαυτό μας μας ότι αυτά που κάναμε ήταν αρκετά, αποστασιοποιούμαστε από το άλλο άτομο και καταστρέφουμε την σχέση ακόμα περισσότερο.
5. Υποκύπτουμε στην τάση του να υπεραναλύουμε τις καταστάσεις:
Όταν προκύπτουν στενάχωρες ή αγχώδεις καταστάσεις, το λογικό για εμάς είναι να βρούμε το νόημα στο τι έγινε με το να αναλύσουμε την κατάσταση, να κατανοήσουμε τι έγινε από όλες τις οπτικές, και να υποθέσουμε τι θα μπορούσαμε να είχαμε πει ή κάνει αλλιώς. Αυτό, μας επιτρέπει να αφήσουμε αυτό το γεγονός στο παρελθόν.
Μερικές φορές, όμως, κολλάμε, και επαναλαμβάνουμε αυτές τις σκηνές στο μυαλό μας, ξανά και ξανά. Δικαιολογούμε αυτή την αυθόρμητη υπερανάλυση, με το να λέμε στους εαυτούς μας, ότι αυτό μας βοηθάει να καθαρίσουμε τα συναισθήματά μας, και να τα βγάλουμε προς τα έξω. Αυτή όμως η ανάλυση, δεν μας βοηθάει να απαλλαχθούμε από αυτά τα συναισθήματα, κάνει το ακριβώς αντίθετο. Αυξάνει την τάση μας να σκεφτόμαστε τα αρνητικά συναισθήματα, και εντείνει το άγχος και την στεναχώρια μας όταν τα σκεφτόμαστε. Με το να πειράζουμε συνεχώς τις εσωτερικές μας πληγές, πρωτίστως επηρεάζεται το πως νιώθουμε, δευτερευόντως γίνεται η εκκίνηση για να στρεσαριζόμαστε πιο εύκολα σε κάθε κατάσταση, φτάνοντας πιο γρήγορα στην κατάθλιψη, σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές όπως ο αλκοολισμός, οι διατροφικές διαταραχές, κ.ά., και σε επιπλοκές στην υγεία μας όπως οι καρδιαγγειακές ασθένειες.
Παραπομπές
Winch, Guy, Ph.D. Clinical psychologist. The Huffington Post – ‘5 Common Habits That Damage Your Emotional Health.’ Web.
