οικογένεια

Ο εκφοβισμός (bullying) στα παιδιά και πώς να τον αντιμετωπίσουμε εποικοδομητικά

Πολύς ο λόγος τα τελευταία χρόνια για το φαινόμενο του bullying, του εκφοβισμού όπως δηλαδή λέγεται στα ελληνικά. Ποιος άραγε είναι ο λόγος που τα παιδιά υιοθετούν τον ρόλο του “νταή”; Η απάντηση είναι ότι, καθώς το αντίθετο της αγάπης είναι η αδιαφορία, τόσα και τόσα παραμελημένα παιδιά καταφεύγουν σε βίαιες και επιθετικές συμπεριφορές, με σκοπό να τραβήξουν την προσοχή. Τα ίδια δεν βλέπουν την συμπεριφορά τους όπως την αντιλαμβάνεται η κοινωνία, καθώς δεν τους το επιτρέπει ο τρόπος που έχουν μεγαλώσει. Οι καταστάσεις που έχουν βιώσει συνήθως στο σπίτι τους, τα έχει εξοικειώσει με την φυσική επίθεση, την φασαρία και τα έχει εξοπλίσει με περίσσεια απάθειας.

Στο σημείο αυτό αξίζει να υπογραμμίσουμε ότι όλοι οι άνθρωποι έχουμε τάσεις επιθετικότητας, ωστόσο ο τρόπος που τις διαχειριζόμαστε είναι αποτέλεσμα της εκπαίδευσης που έχουμε λάβει. Μέχρι την ηλικία των έξι ετών, τα ερεθίσματα που λαμβάνουν τα παιδιά, αποθηκεύονται ως εντολές, με τον ίδιο τρόπο που ένας υπνωτιστής επηρεάζει το μυαλό του ασθενούς του. Συνεπώς, όσα παιδιά έχουν δεχτεί αρνητικά μηνύματα σε αυτές τις ηλικίες, αναπτύσσουν καταστροφικές τάσεις ενάντια στον εαυτό τους ή στους άλλους. Παρουσιάζουν λοιπόν μια έντονη ροπή στις εξαρτήσεις και στην άσκηση βίας.

Πώς αντιδράμε αν τα παιδιά μας πέσουν θύματα εκφοβισμού;

Οι περισσότεροι γονείς είναι αναμενόμενο να γίνουν έξαλλοι όταν αντιλαμβάνονται τέτοια περιστατικά. Μια καταγγελία στο σχολείο, ή ένας τσακωμός με τον “νταή” ή με τους γονείς του είναι ίσως μια αυτονόητη έκβαση της υπόθεσης. Ωστόσο, ένας τέτοιος χειρισμός θα δικαιώσει μεν το παιδί μας, όμως δεν θα του περάσει κανένα πολύτιμο μήνυμα. Αντιθέτως, μια διαφορετική στρατηγική θα μπορούσε να λειτουργήσει περισσότερο εποικοδομητικά. Ζητήστε για παράδειγμα από το παιδί σας να καλέσει τον “νταή” στο σπίτι, με σκοπό να περάσουν χρόνο μαζί. Στο δικό σας “γήπεδο”, το παιδί σας θα καταφέρει να ορθώσει ανάστημα και να μάθει να χειρίζεται έναν τέτοιο τύπο παιδιού. Επιπλέον, αναζητήστε πληροφορίες για το οικογενειακό περιβάλλον του “νταή” και συζητήστε ήπια με τους γονείς του, ενημερώνοντας για τα γεγονότα. Ανακαλύπτοντας τις παθογένειες που οδηγούν στις βίαιες συμπεριφορές του “νταή”, θα καταφέρετε να σκιαγραφήσετε στο παιδί σας τις συνθήκες που επικρατούν σε άλλες οικογένειες. Εξοπλίζοντας την κριτική ικανότητα του παιδιού σας με τέτοιου τύπου κοινωνικά εργαλεία, θωρακίζετε τις αντιστάσεις του στο bullying, αλλά και την ικανότητά του να υπερασπίζεται και τα άλλα θύματα.

Ποιο είναι το αντίδοτο για έναν νταή;

Ένας τρόπος για να λειάνουμε τις επιθετικές συμπεριφορές ενός παιδιού, είναι να βοηθήσουμε να διοχετεύσει την ενέργειά του με δημιουργικό τρόπο. Κατευθύνοντας το παιδί σε καλλιτεχνικές, αθλητικές ή άλλες δραστηριότητες, συμβάλλουμε στην αξιοποίηση της νεανικής ενέργειας και των ταλέντων του. Επιπλέον, μέσα από τέτοιες προσπάθειες το παιδί κοινωνικοποιείται και καλλιεργεί την διαίσθησή του.

Κάτι άλλο πολύ σημαντικό αφορά την αντίδρασή μας στις πράξεις εκφοβισμού που καταλαβαίνουμε ότι κάνει ένα παιδί. Για παράδειγμα, αν καταστρέψει την κασετίνα ενός συμμαθητή του επειδή την ζήλεψε, τότε θα πρέπει μετά να καταλάβει δυο πράγματα: ότι αυτό που έκανε ήταν λάθος και ότι πρέπει να επανορθώσει. Μια σωστή αντιμετώπιση είναι η αγορά μιας ίδιας κασετίνας, με την απαίτηση να την δώσει στο παιδί και να ζητήσει συγγνώμη. Αντιθέτως, η άσκηση φυσικής βίας στο παιδί, ή η τιμωρία, σίγουρα δεν θα διδάξει τίποτα στο παιδί και θα επιδεινώσει τις επιθετικές τάσεις του στους συμμαθητές του.

Εκτός από τα παραπάνω, ένας άλλος τρόπος για να ενισχύσουμε την συναισθηματική νοημοσύνη ενός επιθετικού παιδιού είναι να του προσφέρουμε την δυνατότητα να φροντίζει. Ένα κατοικίδιο ζώο θα μπορούσε να αποτελέσει τον αποδέκτη μιας τέτοιας πολύτιμης φροντίδας. Αλλά και μια ευκαιρία να διδαχτεί ένα παιδί στην πράξη τις αξίες της υπευθυνότητας, αλλά και του σεβασμού στη φύση και στους άλλους ανθρώπους.

About the author

MyCare

Leave a Comment